Элӗк округӗнчи Ман Шӗвӗшри фермӑра, «Новый путь» хуҫалӑхра», ӗнесене робот сӑвать. Ку – унашкал иккӗмӗш ферма. Пӗрремӗшӗ те ҫак хуҫалӑхрах вырнаҫнӑ.
Сменӑра пӗр специалист ӗҫлет. Вӑл – ҫамрӑк ҫын, компьютер пӗлекенскер. Роботсене ӗҫлеттерме шӑпах ҫамрӑк специалист кирлӗ. Ӗне сӑвакан робот выльӑх сӗт мӗн чухлӗ антарнине, мӗн чухлӗ ҫинине тата вӑл хӑйне мӗнле туйнине те пӗлме май парать.
Мӗнле ӗҫлет-ха робот? Ӗне вырӑна тӑрать, кормушка уҫӑлать, унта 400-500 грамм витамин сапса параҫҫӗ. Унтан манипулятор тухать, ҫиллине ҫӑвать, массаж тӑвать. Вара ӗнене робот сӑвать.
Элӗк округӗнчи Мӑш Шӗвӗш ялӗнче пурӑнакан Гликерия Романова 105 ҫул тултарнӑ. Вӑл 1919 ҫулхи ҫӗртмен 19-мӗшӗнче ҫак ялтах хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ.
Вӗсем пиллӗкӗн ӳснӗ. Вӑҫрҫӑ пуҫланнӑ чухне Гликерия Степановна Етӗрнере ҫул тунӑ ҫӗрте ӗҫленӗ. Кайран Сӑр тата Хусан чиккисене чавнӑ ҫӗрте вӑй хунӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн колхозра тӑрӑшнӑ вӑл. Граждан вӑрҫинчен сусӑрланса таврӑннӑ ашшӗн те пӑхма ӗлкӗрнӗ. Вал вилсен аппӑшӗпе тата унӑн ачисемпе пурӑннӑ.
Хальхи вӑхӑтра Гликерия Степановна Муркаш окуругӗнчи Йӳҫкассинчи интернатра пурӑнать.
Элӗк районӗнчи Мӑн Шӗвӗш ялӗнче 104 ҫулти кинемей пурӑнать. Вӑл - Гликерия Романова. Кинемей 104-мӗш ҫуралнӑ кунне утӑ уйӑхӗнче паллӑ тунӑ.
Вӑл ҫак ҫулта та хӑйне пӑхма пултарать. Ӑс-тӑнӗ кӑна кӑштах хавшанӑ: ӗлӗкхине астӑвать, темиҫе минут каяллахине манма пултарать.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче Гликерия Романова вӑрман каснӑ, окоп чавнӑ, колхозра ӗҫленӗ. Йывӑр килнӗ, анчах вӑл нӑйкӑшман, хӑйне ҫирӗп тытма сӑмах панӑ. Унӑн ҫирӗплӗхӗнчен, хаваслӑхӗнчен ыттисем тӗлӗннӗ.
Гликерия граждан вӑрҫине хутшӑннӑ ашшӗне, сусӑра, пӑхнӑ. Ӑна каччӑсем ҫураҫма пынӑ, анчах ашшӗ хӗрне качча паман. Ашшӗ вилсен Гликерия Романова аппӑшӗпе тата унӑн ачисемпе пурӑннӑ. Халӗ ӑна пӗртӑванӗн ачисем пулӑшаҫҫӗ.
Гликерия Романова шӑпана нихӑҫан та ӳпкелемен, ҫынпа вӑрҫӑнман, нумай ӗҫленӗ. Вӑрӑм ӗмӗр вӑрттӑнлӑхӗ ҫук. «Турӑ мӗн чухлӗ панӑ, ҫавӑн чухлӗ пурӑнмалла», - тет вӑл.
Ҫанталӑк шӑрӑх тӑрать, шывра чӑмпӑлтатас килет. Ӗнер республикӑра 3 ҫын путса вилни пирки хыпарлать Инкеклӗ лару-тӑру министерствин Чӑваш Енри тӗп управленийӗ.
Муркаш районӗнче Сурӑм юханшывӗнче 27 ҫулти арҫын путса вилнӗ. Вӑл Элӗк районӗнчи Мӑн Шӗвӗш ҫынни пулнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл юраман ҫӗрте шыва кӗнӗ, хӑй ӳсӗр пулнӑ.
Ҫӗмӗрлере 17-ри каччӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Унӑн виллине паян шывран кӑларнӑ. Улатӑр районӗнче пулӑҫ путса вилнӗ. Унӑн кимми ҫаврӑнса ӳкнӗ.
Кӑҫал республикӑра 20 ҫын путса вилнӗ. Вӗсенчен 3-шӗ - ачасем.
Чӑваш Енри 15 ялта африка чумине пула мӗнпур сыснана вӗлереҫҫӗ. Республика Элтеперӗн йышӑнӑвӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак ӗҫе ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗччен вӗҫлемелле. Сыснасене вӗлерсе, унсӑр пуҫне сысна ашне те ҫунтарса яраҫҫӗ. Карантин зонине Муркаш тата Элӗк районӗсенчи 15 ял лекнӗ. Унта хир сыснисем африка чумипе чирлине тупса палӑртнӑ.
Сысна пӗтермелли ялсен шутне Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑм ял тӑрӑхӗнчи Мӑн Шӗвӗш; Муркаш районӗнчи Ҫатракасси ял тӑрӑхӗнчи Ҫатракасси, Очӑкасси, Ҫӗньял Хуракасси, Торинкасси, Шупуҫ, Ятман, Ҫӗньял Очӑкасси; Шетмӗпуҫ ял тӑрӑхӗнчи Катӑкуй, Шетмӗпуҫ; Йӳҫкасси ял тӑрӑхӗнчи Тури Панкли, Вӑрманкас, Анатри Панкли, Нӳрет, Хурӑнкасси ялӗсем лекнӗ.
1 килограмм сыснашӑн хыснаран 119 тенкӗ те 82 пус тӳлӗҫ, 1 килограмм сысна ашӗшӗн — 265 тенкӗ те 47 пус, 1 килограмм шӑмӑсӑр сысна ашшӗшӗн — 335 тенкӗ те 88 пус.
Элӗк районӗнче паян икӗ объект уҫӑлнӑ. Вӗсенчен пӗри пирки — район центрӗнче кинозал хута кайнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерчӗ-ха. Асӑннӑ районти Мӑн Шӗвӗшре вара культура ҫурчӗ хута кайнӑ. Ӑна «Арка» строительство организацийӗ хӑпартнӑ. Объекта тума республика хыснинчен кӑна 13 миллион ытларах тенкӗ уйӑрнӑ. Пӗтӗмпе вара культура вучахӗ 14 миллион та 281 пин тенке кайса ларнӑ.
Элӗкри кинозала уҫнӑ пуҫлӑхсемпе депутатсем Мӑн Шӗвӗше те пырса ҫитнӗ.
Республика ертӳҫи Михаил Игнатьев патшалӑх политикине ырласа сӑмах каланӑ. «Ҫӗршыв тата Чӑваш Республики социаллӑ сферӑна аталантарма пысӑк тимлӗх уйӑрать», — тенӗ май вӑл ҫынсене туллин аталанма май панине ӗнентернӗ. Клубсем туни ҫынсен пурнӑҫ пахалӑхне лайӑхлатмалли черетлӗ утӑм тесе каланӑ. Мӑн Шӗвӗшре пурӑнакансене вӑл «тухӑҫлӑ ӗҫлеме, пултарулӑхра ӑнӑҫу тата усӑллӑ канма» суннӑ.
Элӗк районӗнчи Мӑн Шӗвӗш ялӗнче пурӑнакан Ольга Михайловӑна юбилейре РФ Президенчӗн открытка саламне, чечек ҫыххи тата ытти парне панӑ.
Ольга Михайлова нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 90 ҫул тултарнӑ. Вӑл нумай ачаллӑ хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ. Пӗтӗмпе тӑватӑ шӑпӑрлан ӳснӗ. Ольга Михайлова ачаранпах сусӑр. Вӑл калаҫаймасть, алӑпа ҫеҫ ӑнлантарать. Ольга Михайлова хуҫалӑхра мӗн пӗчӗкренпех ӗҫлеме хӑнӑхнӑ, фермӑра лашасем пӑхнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи кӗрленӗ вӑхӑтра мӗнпур йывӑрлӑха хӑй ҫинче туйса курнӑ. Вӑл ӗмӗрӗпех шӑллӗн ҫемйинче пурӑннӑ, качча кайман. Ольга Михайлова — ӗҫ ветеранӗ, тыл ӗҫченӗ. Халӗ вӑл кинӗпе пурӑнать.
Унчченрех агитбригадӑсем уй-хирпе ферма тӑрӑх юрласа та ташласа ҫӳретчӗҫ. Хӑш-пӗр ҫӗрти культура учрежденийӗсем халӗ те ун пек йӑлана тытса пыма шухӑшлаҫҫӗ иккен. Акӑ, Элӗк районӗнчи «Пучах» агитбригада ҫывӑх вӑхӑтра ҫула тухма пуҫтарӑнать. Район администрацийӗ хыпарланӑ тӑрӑх, ушкӑн культура учрежденийӗсем ҫук ялсене ҫитме палӑртать иккен. Хӑҫан каяссине те палӑртса хунӑ — ҫак уйӑхӑн 12-16-мӗшӗсенче.
Юрласа та ташласа кӑтартнипех ҫырлахмӗҫ вӗсем. Районӑн социаллӑ хӳтлӗх пайӗн пуҫлӑхӗ Галина Григорьева вырӑнтисене кӑсӑклантаракан ыйтусене уҫӑмлатма пулӑшӗ.
Тӗлпулу ыран, ҫурлан 12-мӗшӗнче, Атмалкасси ялӗнчен пуҫланӗ. Ҫурлан 13-мӗшӗнче Качалов ялне, 14-мӗшӗнче Павлушкӑне тата Шавранчӑка, 15-мӗшӗнче Шуркассине тата Ҫулавӑҫне, 16-мӗшӗнче Атайкассине тата Мӑн Шӗвӗше ҫитмелле.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ.
| Абзалов Ринат Абзалович, биологи ӑслӑлӑхӗсен тухтӑрӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Иванов Владимир Николаевич, Чӑваш Республикин Вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министрӗ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |